Gartner tarafından yapılan bir çalışma, ülke yönetimlerinin teknoloji gündemlerinde güvenliğin öncelikli hale geldiğini gösteriyor.
Kamuda dijital dönüşüm yeni bir oldu değil. Türkiye dahil pek çok ülkede kapsamlı e-devlet hizmetleriyle karşılaşmak ve tüm kamu kurumlarında daha da dijitalleşen altyapılara yabancı değiliz. Bununla birlikte Gartner tarafından hazırlanan bir çalışma, bu dijital gündemde güvenlik olgusunun daha fazla öne çıktığını gösteriyor.
“Top 10 Government Technology Trends for 2021” başlıklı çalışmaya göre öne çıkan trendler arasında kamuda kritik güvenlik çözümleri, masrafların azalması ve vatandaşların aldıkları hizmtlere dair karşılaştıkları zorluklara çözümler bulunuyor.
Gartner’ın, dijital inovasyonu hızlandırma ve kamu hizmetlerini optimize ederek dönüştürme potansiyeline sahip teknoloji trendleri olarak tanımladığı listede COVID-19 pandemisiyle birlikte teknolojiye artan ilgiye vurgu yapılıyor. Gartner’ın çalışmasındaki dikkat çeken bir bilgi de 2025 yılına kadar devlet kurumlarının yarıdan fazlasının dayanıklılık ve çevikliği artırmak için kritik eski uygulamaları moderniz edeceği…
Peki listedeki 10 başlık ve detaylarında neler var?
Uyarlanabilir güvenlik
Listenin ilk sırasında siber güvenlik olması çok da şaşırtıcı değil aslında. Uzaktan çalışma ve tıpkı şirketler gibi bulut platformlarına hızlı ve zorunlu geçiş kamu için de geçerli. Gartner, uyarlanabilir bir güvenlik yaklaşımı ile risk, güvenlik, sürekli gelişen siber tehditleri öngörebilen bir süreç olarak ele alıyor. Bileşenler arasında ise özellikle bulut üzerinden gelebilecek tehditleri tahmin edebilme, önleme, tespit ve yanıt verme bulunuyor.
Gartner ayrıca, 2025 yılına kadar kamudaki CIO’ların %75’inin, operasyonel ve görev açısından kritik teknoloji ortamlarını içerecek şekilde, BT dışındaki güvenlikten de doğrudan sorumlu olacağını öngörüyor.
Vaka yönetiminde dijitalleşme
Kamudaki dijital dönüşüm eski vaka yönetimlerini de kapsayacağa benziyor. “Case Management as a Service (CMaaS)” olarak tanımlanan bu yaklaşımın, kamuda kurumsal çevikliği artırmak adına hızlı bir şekilde yaygınlaşması öngörülüyor. Gartner analistleri, bu konu içinse 2024’ü işaret ediyor ve halihazırda dönüşüme başlamış olanların diğerlerine göre %80 daha hızlı hareket edebileceğini belirtiyor.
Yeni dijital kimlik standardı
Hayatlarımızın kimlik, ehliyet ya da sosyal güvenlik numarasıyla tanımlandığı günlere biraz daha yaklaşmış olabiliriz. Gartner’ın vatandaşlara dijital kimlik başlığıyla verdiği bu trendde dijital kimlik ekosistemlerinin hızla geliştiği ve bunun hükümetlere yeni rol ve sorumluluklar yüklediği ifade ediliyor. Bunun, kamudaki CIO’ların dikkat etmesi gereken bir konu olduğunu belirten Gartner analistleri, 2024 yılına kadar gerçek bir küresel, taşınabilir ve merkezi olmayan kimlik standardının ortaya çıkaracağını tahmin ediyor.
Bir hizmet olarak “Her Şey”
Software-as-a-Service (SaaS) platformları ilk çıktığında genele yayılması için belirli bir zaman geçmesi gerekmişti. Burada özellikle bulut platformlarına geçişte yapılan sorgulamalar önemliydi. Bununla birlikte COVID-19 bu alanı da etkiledi ve hazır olan ya da olmayan tüm kişi ve kurumlar biraz da mecburiyetten işlerini bulut platformlarına taşımak durumunda kaldı.
Gartner, bu durumun kamu özelinde “Bir Hizmet Olarak Her Şey (XaaS)” kavramına dönüşeceğini öngörüyor. Bunu biraz da, “eğer bir şey dijital ortamda yapılabiliyorsa orada yapılacak” gibi yorumlamak mümkün. Gartner’ın öngörüsü ise XaaS’ın ne kadar güçlü bir şekilde geleceğini gösteriyor: “2025’e kadar kamuda yapılacak yeni BT yatırımlarının %95’i XaaS temelli olacak…
“Composable Government Enterprise”
Bu kavramı doğrudan Türkçe’ye uyarlamak zor ancak temel itibariyle çevik ve esnek kamu kurumlarından bahsetmek mümkün. Gartner analistleri, CIO’ların bunu desteklediğini, dijital toplum yolunda işlerini kolaylaştıran bir yöntem olduğuna işaret ediyor ve ekliyor: Kamuya ürün ve hizmet sunan teknoloji şirketlerinin yarısı, 2023 yılına kadar buna ayak uydurmak için çözümlerini yeni yeteneklerle donatacak.”
Veri paylaşımında yeni dönem
Bu alan için belki de “Hükümetler büyük veri analizini keşfetti” başlığını da atmak mümkün. Gartner’a göre mevcut durumda veri paylaşımı çocuk koruma olayları ya da genelleştirilemeyen şiddet olayları gibi durumlarda daha etkili kullanılıyor. Bununla birlikte, SaaS benzeri bir yapıyla “Bir Program olarak Veri Paylaşımı” olarak tanımlanan yeni yapıyla eldeki verileri yeniden kullanılabilir hale getirerek ölçeklendirebilir. Gartner, 2023 yılına kadar kamu kurumlarının %50’sinin veri yapısı, kalitesi, zaman standartları dahil olmak üzere resmi hesap verebilirlik yapıları oluşturacağını öngörüyor.
Bağlantılı kamu hizmetleri yükseliyor
Kamu kurumlarının dijital devlet ve e-devlet gibi bakış açısıyla daha entegre olarak çalıştığını söylemek mümkün. Gartner analistler, “Hiper bağlantılı kamu hizmetleri” başlığıyla tanımladıkları yeni trend ile olabildiğince çok sayıda iş ve BT sürecini otomatikleştirmek için, birden fazla teknoloji ve aracın ya da platformun tüm kamu tarafından kullanılacağına işaret ediyor. Kamu kurumlarındaki CIO’lara burada önemli iş düştüğünü kaydeden Gartner, 2024’e kadar ülke yönetimerinin %75’inin büyük ölçekli en az üç hiper-otomasyon girişimine sahip olacağını ya da çalışmaları başlatmış olacağını tahmin ediyor.
Vatandaşlar kamuda karar vericiler arasına katılacak
Salgınlar, orman yangınları, doğal afetler gibi durumların 2020’de vatandaş – yönetim arasındaki etkileşimi artırdığına dikkat çeken Gartner, “Çok kanallı vatandaş katılımı” olarak tanımladığı bu trend ile organizasyonel sınırların ötesinde bir etkileşim dönemine geçildiğini ifade ediyor. Hükümetlerin %30’nun 2024’e kadar bütçe dahil alınan kararlar için vatandaşlarla etkileşimde olmasını bekleyen Gartner, bu katılımın oranı ve kalitesini izlemek için yeni ölçütler kullanılmasını da bekliyor.
Kamu karar verirken yapay zekaya da danışacak
10 maddelik listenin son sırasında yer alan, ancak bu yazıyı hazırlayan kişinin uzun vadede en kalıcı olmasını beklediği trend yapay zeka ve kamu ilişkisi. Gartner’ın “fonksiyonel hale getirilmiş analitik” olarak tanımladığı bu trendin ardında hükümetlerin, hemen her alanda yapay zeka, makine öğrenimi ve bunlarla gelen gelişmiş analitik gibi teknolojilerden faydalanmak bulunuyor. Gartner’ın, bunun stratejik olarak değerlendirileceği ve sistematik hale geleceği öngörüsü rakamlarla da destekleniyor: 2024’e kadar kamuda yapay zeka ve veri analizi yatırımlarının %60’ının, gerçek zamanlı operasyonel kararları ve sonuçları doğrudan etkileyeceği öngörülüyor.
Tüm kapılar siber güvenliğe çıkıyor
Gartner’ın çalışmasındaki hangi başlığa bakarsanız bakın daha dijital bir kamu altyapısı ve teknolojinin tüm alanlara yayılacağı öne çıkıyor. İster tek tek, ister toplu halde inceleyin, tümünün sağlıklı ve sorunsuz işlemesi için güçlü bir siber güvenlik altyapısına ihtiyaç duyuluyor.
